Ενα στα δύο φρούτα και λαχανικά με απαγορευτικές συγκεντρώσεις φυτοφαρμάκων, παράγονται στη γειτονική Τουρκία. Μεγάλο μέρος της τουρκικής παραγωγής περνά ή καταναλώνεται στην Ελλάδα, όμως οι έλεγχοι στα σύνορα φαίνεται πως είναι ανύπαρκτοι.
Την ίδια στιγμή, οι Έλληνες αγρότες αναζητούν στη μαύρη αγορά φθηνά τουρκικά φυτοφάρμακα, που έχουν αποσυρθεί εδώ και δεκαετίες ως τοξικά και καρκινογόνα.
Στο βίντεο του 24MEDIA LAB προσπαθούμε να καταλάβουμε τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά των συνόρων και πόσο ασφαλή είναι τα φρούτα και τα λαχανικά που τελικά φτάνουν στο πιάτο μας.
Μεγάλα τα ονόματα και σπουδαίο το έργο των καλλιτεχνών που ετοιμάζονται να «παρελάσουν» στα μεγάλα Μουσεία και τις Gallery ανά τον κόσμο για τη χρονιά που απλώνεται μπροστά μας.
Ρίχνουμε μια ματιά κι ετοιμαζόμαστε για τα καλλιτεχνικά γεγονότα της χρονιάς:
Alice Neel: Hot Off The Griddle | Barbican Art Gallery, Λονδίνο [16.02.23 – 21.05.23]
Μία από τις σπουδαιότερες μορφές της αμερικανικής τέχνης αποκτά την αναγνώριση που της αξίζει στη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανωθεί ποτέ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Το εξπρεσιονιστικό παραστατικό ύφος της Alice Neel όσο και το ενδιαφέρον της για παραγνωρισμένα θέματα -συμπεριλαμβανομένων των ακτιβιστών, των queer performers και των εγκύων γυναικών- μπορεί σήμερα να προσελκύουν την προσοχή, όχι όμως την εποχή που η Neel εργαζόταν στη Νέα Υόρκη κατά τις αρχές και τα μέσα του 20ού αιώνα.
Η έκθεση συγκεντρώνει έργα που καλύπτουν 60 χρόνια καριέρας, τα συγκλονιστικά παραστατικά πορτραίτα της Neel που συναντούσε στην καθημερινή ζωή προσφέρουν μια μοναδική καταγραφή ανθρώπων που διαφορετικά θα είχαν ωθηθεί στο περιθώριο της κυρίαρχης κοινωνίας και της ιστορίας, μαζί με αρχειακό υλικό της εποχής, αλλά και φωτογραφίες, επιστολές και ταινίες.
Η έκθεση τοποθετεί το έργο της μέσα στο μεταβαλλόμενο πολιτιστικό της πλαίσιο, από το διαμορφωτικό έτος που πέρασε στην Αβάνα το 1925 με τον σύζυγό της, τον Κουβανό καλλιτέχνη Carlos Enríquez, μέχρι το ισπανικό Χάρλεμ, όπου έζησε για μεγάλο μέρος των δεκαετιών του 1940 και του ’50.
Η Neel, η οποία δεν αναγνωρίστηκε σε μεγάλο βαθμό για το έργο της τον περασμένο αιώνα, έχει πλέον αναδειχθεί για την ειλικρίνεια με την οποία έβλεπε τον κόσμο. H έκθεση βασίζεται σε διεθνείς δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.
Η έκθεση Soutine | Kossoff είναι η πρώτη μουσειακή έκθεση που φέρνει σε επαφή δύο σημαντικές μορφές της ζωγραφικής του 20ού αιώνα: του Βρετανού καλλιτέχνη Leon Kossoff (1926-2019) και του γεννημένου στη Λευκορωσία ζωγράφου Chaim Soutine (1893-1943).
Η έκθεση συγκεντρώνει περίπου 40 σημαντικά δάνεια από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και αλλού και εκτός από τα πορτρέτα του Soutine (Courtauld, 2017) με περίπου 20 έργα, πρόκειται για τη μεγαλύτερη ομάδα Soutine που παρουσιάζεται μαζί στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1982, και την πρώτη από τότε που παρουσιάζει τόσο πορτρέτα όσο και τοπία, παρέχοντας μια συναρπαστική συνέχεια στην έκθεση Soutine / De Kooning του Ιδρύματος Barnes το 2021.
Η ανακάλυψη των πινάκων του Soutine στις αρχές της δεκαετίας του 1950 ήταν μια σημαντική στιγμή για τον Kossoff, ο οποίος ήδη έβρισκε τον δρόμο του προς το είδος της άμεσης και εκφραστικής χρήσης του χρώματος που έβλεπε στο έργο του προκατόχου του.
Ο Soutine μεγάλωσε στη Λευκορωσία προτού μεταναστεύσει στο Παρίσι ως νεαρός, ενώ ο Kossoff γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Λονδίνο, καθώς οι γονείς του είχαν φτάσει εκεί από την Ουκρανία ως παιδιά. Παρόλο που οι εμπειρίες της ζωής τους ήταν πολύ διαφορετικές, οι δύο καλλιτέχνες μοιράζονταν την ανατολικοευρωπαϊκή εβραϊκή κληρονομιά, η οποία ίσως έφερε μια ιδιαίτερη πολιτισμική ευαισθησία στο έργο τους. Η δημιουργία υπερβατικών έργων από τα υλικά της καθημερινής ζωής έγινε η αποστολή του Kossoff, όπως και του Soutine.
Η κύρια εστίαση της έκθεσης γίνεται στους τομείς ενδιαφέροντος που μοιράζονται και οι δύο καλλιτέχνες: το τοπίο και το πορτρέτο. Η έκθεση παρουσιάζει τα σημαντικότερα τοπία που ζωγράφισε ο Soutine στη νότια Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 1920, με κορυφαία έργα το Paysage aux cyprès (περ. 1922) και το Cagnes Landscape with Tree (περ. 1925-26, Tate).
Από τον Kossoff προέρχονται σημαντικοί πίνακες με σιδηροδρομικές διασταυρώσεις, εργοτάξια και άλλες σκηνές απροσδόκητης ομορφιάς στο βόρειο και βορειοδυτικό Λονδίνο, μεταξύ των οποίων Willesden Junction, Summer, No.2, (1966, Alfred East Art Gallery) και Demolition of the Old House, Dalston Junction, Summer (1974, Tate).
Οι επισκέπτες θα έχουν τη σπάνια ευκαιρία να δουν το εκπληκτικό «Γυμνό σε κόκκινο κρεβάτι» του Kossoff, Νοέμβριος – Δεκέμβριος 1972, μαζί με έργα όπως η «Ισχυρή καθιστή γυναίκα» (1957) και η εντυπωσιακή «Διπλή αυτοπροσωπογραφία» (1969, Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Λουιζιάνα).
Μια σημαντική ομάδα πορτρέτων του Soutine περιλαμβάνει τα έργα Le Petit Pâtissier (περ. 1927), Young Woman in a White Blouse (περ. 1923, Courtauld Institute) και Le Valet de Chambre (περ. 1927).
–
Ai Weiwei: Making Sense | Design Museum, Λονδίνο
[07.04.23 – 30.07.23]
Η πρώτη έκθεση του Ai Weiwei, ενός από τους σημαντικότερους και πλέον αναγνωρισμένους καλλιτέχνες που εργάζονται σήμερα, που επικεντρώνεται στον σχεδιασμό προσκαλώντας μας σε έναν διαλογισμό σχετικά με την αξία και την ανθρωπότητα, την τέχνη και τον ακτιβισμό. Πρόκειται για την πρώτη που θα παρουσιάσει το έργο του ως σχόλιο για τον σχεδιασμό και για το τι αποκαλύπτει για τις μεταβαλλόμενες αξίες μας.
Μέσα από την ενασχόλησή του με την υλική κουλτούρα, ο Ai Weiwei εξερευνά τη σχέση ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, το χειροποίητο σε σχέση με την παραγωγή σε μηχανή, το πολύτιμο και το άχρηστο, κατασκευής και καταστροφής. Ένας διαλογισμός σχετικά με τις αξίες, αλλά και τις δεξιότητες που έχουν αγνοηθεί ή διαγραφεί με το πέρασμα του χρόνου, που ωστόσο δεν αφορά μόνο ένα προσωπικό σχόλιο του Weiwei για το design, αλλά πρόκειται και για μια σημαντική ευκαιρία για τους επισκέπτες να δουν το έργο του μέσα από μια νέα οπτική γωνία.
–
Sarah Bernhardt: And the woman created the star | Petit Palais, Παρίσι
Η Sarah Bernhardt, (1844-1923), ήταν μια εμβληματική προσωπικότητα της οποίας το ταλέντο ενέπνευσε λατρεία. Μια νέα έκθεση γιορτάζει την εκατονταετηρίδα από τον θάνατό της, συγκεντρώνοντας σχεδόν 400 αντικείμενα που αφηγούνται τη συναρπαστική ιστορία της ζωής της, τόσο ως σκηνική περσόνα – μέσα από κοστούμια, αφίσες και πίνακες ζωγραφικής – όσο και ως γυναίκα στο επίκεντρο ενός ευρύτατου δικτύου επιφανών καλλιτεχνών και διανοουμένων – μέσα από φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα, ακόμη και έργα τέχνης της ίδιας.
Μεταξύ των κορυφαίων στιγμών είναι ένα εντυπωσιακό πορτρέτο της ηθοποιού σε ηλικία 32 ετών, δημιουργία του φίλου της Georges Clairin το 1876, το οποίο και δωρίστηκε από τον γιο της Maurice. Η Sarah Bernhardt μπορεί να θεωρηθεί ως μια πραγματική σταρ πριν από την εποχή της, που αναζητούσε συνεχώς νέες τάσεις και χρησιμοποιούσε την εικόνα της για τη δική της διαφήμιση.
Η φρενίτιδα της λαϊκής συγκίνησης που υποδέχτηκε τον θάνατό της το 1923, σε ηλικία 79 ετών, πρόλαβε τη λατρεία των μεγάλων κινηματογραφικών αστέρων του 20ού αιώνα.
–
Carrie Mae Weems | Barbican Art Gallery, Λονδίνο
[21.06.23 – 03.0.23]
Η Carrie Mae Weems έγινε γνωστή στις αρχές της δεκαετίας του 1980 μέσα από το φωτογραφικό της έργο που αμφισβητούσε την αναπαράσταση της «μαύρης κοινότητας», ιδίως εντός της Αμερικής, αναπαράγοντας ιστορικά τον συστημικό ρατσισμό και την ανισότητα.
Η Barbican Art Gallery θα εγκαινιάσει την πρώτη ατομική έκθεση της σε βρετανικό έδαφος, συγκεντρώνοντας μια συναρπαστική επιλογή φωτογραφιών, ταινιών, αντικειμένων και εγκαταστάσεων που καλύπτουν το έργο της κατά τη διάρκεια τριών δεκαετιών.
Αυτή η έκθεση παρουσιάζει όλο το εύρος της καριέρας της καλλιτέχνιδας, από την πρώιμη εμβληματική σειρά Kitchen Table Series (1990) που εξερευνά την πολιτική των φύλων, μέχρι την επική κινηματογραφική εγκατάσταση The Shape of Things (2021) που εστιάζει στην ιστορία της βίας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα έργα αυτά αμφισβητούν τις κυρίαρχες ιδεολογίες και τις ιστορικές αφηγήσεις που δημιουργούνται και διαδίδονται μέσα από την επιστήμη, την αρχιτεκτονική, τη φωτογραφία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Η έκθεση εξετάζει την ανάπτυξη της μοναδικής ποιητικής της ματιάς και της μορφικής της γλώσσας από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έως σήμερα, περιλαμβάνοντας σημαντικά έργα όπως το From Here I Saw What Happened and I Cried (1995-6), που δείχνει πώς η Weems χρησιμοποίησε τη φωτογραφία ως εργαλείο πολιτικής αλλαγής, παράλληλα με πιο πρόσφατα έργα όπως το Constructing History (2008) και το Lincoln, Lonnie and Me (2012).
–
Michelangelo and the Consequences | Albertina, Βιέννη [15.09.2023 – 07.01.2024]
Michelangelo Buonarrotu, Seated Ypung Male Nude, 1510-1511 Courtesy Albertina Museum
Μια μεγάλη φθινοπωρινή έκθεση είναι αφιερωμένη στον μεγάλο δάσκαλο της Αναγέννησης Μιχαήλ Άγγελο και στην εκτεταμένη επιρροή του στη μετέπειτα ιστορία της τέχνης.
Η τέχνη που δημιούργησε αυτός ο Τοσκανός είναι συναρπαστική ιδίως για τις ηρωικές μορφές του, των οποίων η σωματική διάπλαση ξεχωρίζει για την εξαιρετική δύναμη τους. Ιδιαίτερα στα γυμνά του, ο Μιχαήλ Άγγελος δημιούργησε ένα νέο παραστατικό ιδεώδες που όχι μόνο επηρέασε τους καλλιτέχνες της εποχής του, αλλά είχε επίσης διαρκή επίδραση στις επόμενες γενιές.
Η παρούσα έκθεση φιλοδοξεί να καταστήσει ορατή αυτή την επιρροή υπό το πρίσμα επιλεγμένων παραδειγμάτων. Σχέδια γυμνών του Μιχαήλ Άγγελου θα αντιπαρατεθούν με αντίστοιχα έργα σε χαρτί καλλιτεχνών από τον κύκλο του και από τους διαδόχους του, όπως οι Daniele da Volterra, Rosso Fiorentino, Baccio Bandinelli, Francesco Salviati και Domenico Beccafumi, προκειμένου να καταστεί σαφής η διαρκής επιρροή του μιχαηλαγγελικού ιδεώδους.
Egon Schiele | Grimacing Nude (Self-Portrait), 1910 | Courtesy Albertina Museum
Ομαδοποιημένα τα σχέδια αυτών των καλλιτεχνών μεταγενέστερων γενεών και αιώνων θα συγκριθούν με τα δικά του έργα, σύμφωνα με τα θέματά τους -όπως οι απεικονίσεις της πτώσης του ανθρώπου, ο θρήνος και η σταύρωση του Χριστού και τα κατορθώματα του Ηρακλή.
Το γυναικείο σώμα παίζει επίσης ρόλο, παρόλο που ο Μιχαήλ Άγγελος είναι πολύ πιθανό να μην ζωγράφισε ποτέ γυμνή γυναίκα, αλλά να προσέδωσε στο ανδρικό σώμα μια θηλυκή εμφάνιση. Η παρούσα έκθεση επικεντρώνεται σε έργα που βρίσκονται στην κατοχή του Μουσείου Albertina, ενώ μόνο ορισμένα συγκεκριμένα σχέδια του Μιχαήλ Άγγελου θα αποτελούν δάνεια από άλλα μουσεία.
Για περισσότερα από 50 χρόνια, ο Philip Guston σχεδίαζε ανήσυχους πίνακες και σχέδια που αποτύπωναν τον ταραχώδη κόσμο, στον οποίο ήταν μάρτυρας. Γεννημένος στον Καναδά από εβραϊκή οικογένεια μεταναστών που είχε φύγει από την Οδησσό, μεγάλωσε στις ΗΠΑ και τελικά έγινε ένας από τους πιο διάσημους αφηρημένους ζωγράφους των δεκαετιών 1950 και 1960, δίπλα στον Mark Rothko και τον παιδικό του φίλο, Jackson Pollock.
Το πρώιμο έργο του περιλαμβάνει τοιχογραφίες και πίνακες που αφορούσαν τον ρατσισμό στην Αμερική και τους πολέμους στο εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια των κοινωνικών και πολιτικών αναταραχών στα τέλη της δεκαετίας του 1960, ο Guston έγινε επικριτικός απέναντι στην αφαίρεση και άρχισε να παράγει πίνακες μεγάλης κλίμακας που παρουσιάζουν κωμικές φιγούρες, και κουκουλοφόρους Κου Κλουξ Κλαν, ένα θέμα που είχε προσεγγίσει για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1930. Αυτοί οι πίνακες και εκείνοι που ακολούθησαν καθιέρωσαν τον Guston ως έναν από τους ζωγράφους με τη μεγαλύτερη επιρροή στα τέλη του 20ού αιώνα. Αυτή η έκθεση διερευνά πώς οι πίνακές του γεφύρωναν το προσωπικό και το πολιτικό, το αφηρημένο και το παραστατικό, το χιουμοριστικό και το τραγικό.
Η έκθεση Philip Guston είναι η πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη στο Ηνωμένο Βασίλειο εδώ και σχεδόν 20 χρόνια.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα κοστίσει στη γερμανική οικονομία περίπου 160 δισ. ευρώ ή περίπου το 4% του ΑΕΠ της το 2023, εκτιμά ο επικεφαλής των Γερμανικών Βιομηχανικών και Εμπορικών Επιμελητηρίων (DIHK), σύμφωνα με το Reuters.
Αυτό σημαίνει ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης θα είναι μειωμένο κατά 2.000 ευρώ από όσο θα ήταν χωρίς τον πόλεμο, δήλωσε Πίτερ Αντριάν στην “Rheinische Post”.
Η βιομηχανία έχει μεγαλύτερο μερίδιο στην οικονομία της Γερμανίας από ό,τι σε άλλες χώρες και οι γερμανικές εταιρείες έχουν πληγεί σκληρά από την άνοδο των τιμών της ενέργειας, που έφτασαν πέρυσι σε επίπεδα ρεκόρ στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με μελέτη της Allianz Trade τον περασμένο μήνα, η γερμανική οικονομία αναμένεται να πληρώσει περίπου 40% περισσότερο για ενέργεια το 2023 σε σχέση με το 2021, πριν από την κρίση που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
“Επομένως οι προοπτικές ανάπτυξης για το 2023 και το 2024 είναι επίσης χαμηλότερες από ό,τι σε πολλές άλλες χώρες” είπε ο Άντριαν.
Η Γερμανία, η οποία για δεκαετίες βασιζόταν στο φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο, έχει πλέον ιδιαίτερα υψηλές τιμές ενέργειας σε σύγκριση με τις Ηνωμένες Πολιτείες που έχουν τα δικά τους αποθέματα, ενώ η Γαλλία διαθέτει άφθονη πυρηνική ενέργεια.
Η τιμή του φυσικού αερίου είναι περίπου τρεις έως πέντε φορές υψηλότερη από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες και η ηλεκτρική ενέργεια είναι τέσσερις φορές πιο ακριβή από τη Γαλλία.
Μέχρι πρότινος η θέση του ΕΣΡ ήταν πως πρέπει να κλείνουν οι σταθμοί, αν μετακινούνται από τη συχνότητά τους. Αναγκάστηκε να αλλάξει τη θέση αυτή όταν ένας σταθμός της Χίου, εξαιτίας των παρεμβολών που δεχόταν από τουρκικό σταθμό, μετακινήθηκε σε άλλη συχνότητα. Με εκτεταμένη πλειοψηφία, πλην ενός προσώπου, το αίτημα εγκρίθηκε. Αναμένεται τώρα μια κοινή απόφαση ΕΣΡ – ΕΕΤΤ, που θα ορίζει ένα κοινό πλαίσιο λειτουργίας.
Τρεις νεκροί και 213 τραυματίες ειναι ο πιο πρόσφατος απολογισμός από τους νέους ισχυρούς σεισμούς που σημειώθηκαν στην Τουρκία, το βράδυ της Δευτέρας (20/2), στο Χατάι και στο Σαμαντάγ, σύμφωνα με τον Τούρκο ΥΠΕΣ Σουλειμάν Σοϊλού.
Ο τρόμος επέστρεψε και πάλι στη γειτονική χώρα με ένα τριπλό χτύπημα, 6,4, 5,8 και 5,2 Ρίχτερ.
Η νέα σεισμική δόνηση 6,4 ρίχτερ έγινε αισθητή στα κοντά στα σύνορα Τουρκίας – Συρίας, σύμφωνα με το Ευρωμεσογειακό Ινστιτούτο, σημειώθηκε στις 19.04 (ώρα Ελλάδας, 20.04 ώρα Τουρκίας).
Το επίκεντρό της εντοπίστηκε σε απόσταση 9 χλμ. νοτιοανατολικά της Αντάκειας στην Τουρκία και 75 χλμ. της Λατάκιας στη Συρία. Το εστιακό βάθος του σεισμού είναι 2χλμ.
Μετά από αυτόν τον σεισμό, καταγράφηκαν δύο ακόμη δονήσεις μεγέθους 5,8 και 5,2 βαθμών στο Σαμαντάγκ.
Φόβοι για τσουνάμι
Η τουρκική υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών AFAD κάλεσε τους κατοίκους της επαρχίας Χατάι να μην πλησιάζουν στις ακτές, προειδοποιώντας ότι υπάρχει κίνδυνος να ανέβει η στάθμη της θάλασσας μετά τους δύο ισχυρούς σεισμούς, 6,4 και 5,8 βαθμών, που σημειώθηκαν σήμερα με επίκεντρο την κοινότητα Ντέφνε, κοντά στην Αντάκια και την κωμόπολη Σαμαντάγκ αντίστοιχα.
Για τουλάχιστον οκτώ τραυματίες από τους σημερινούς σεισμούς έκανε λόγο νωρίτερα ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας Φουάτ Οκτάι, υποστηρίζοντας ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας σε ό,τι αφορά την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Ο πρώτος σεισμός, μεγέθους 6,4 βαθμών, σημειώθηκε στις 19.04 (τοπική ώρα) και έγινε αισθητός σε μεγάλη απόσταση. Τρία λεπτά αργότερα ακολούθησε μια δόνηση 5,8 βαθμών, σύμφωνα με την AFAD, η οποία εξέφρασε τον φόβο ότι μπορεί να ανέβει η στάθμη της θάλασσας «μέχρι και 50 εκατοστά».
Ανταποκριτές του Γαλλικού Πρακτορείου είπαν ότι οι σεισμοί έγιναν επίσης αισθητοί στο Χαλέπι, στη βορειοδυτική Συρία, όπου πανικόβλητοι κάτοικοι βγήκαν από τα σπίτια τους στον δρόμο. Ένας φωτορεπόρτερ είπε ότι είδε να πέφτουν τοίχοι κτιρίων τα οποία είχαν υποστεί ζημιές από τον μεγάλο σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου.
Στην Αντάκια, ο σεισμός προκάλεσε επίσης πανικό στους κατοίκους. Οι τουρκικές αρχές έχουν σταματήσει τις επιχειρήσεις διάσωσης εγκλωβισμένων σε όλες τις άλλες επαρχίες, εκτός από το Καχραμάνμαρας και το Χατάι, αφού οι ελπίδες να βρεθούν επιζώντες, 14 ημέρες μετά τον σεισμό, έχουν εξανεμιστεί.
Βίντεο ντοκουμέντο
Βίντεο – ντοκουμέντο από την ώρα του νέου σεισμού στα σύνορα Τουρκία – Συρίας που κατέγραψε η αντιπροσωπεία του ΠΑΜΕ που βρίσκεται στην περιοχή Χατάι και παραδίδει υλική βοήθεια στους σεισμόπληκτους.
Στην Αντάκια, ο σεισμός προκάλεσε επίσης πανικό στους κατοίκους. Σε μια πλατεία, ο Άλι Μαζλούμ, ένας 18χρονος Σύρος, είπε ότι βρισκόταν μαζί με τους διασώστες της AFAD που αναζητούσαν τα πτώματα των συγγενών του, όταν σημειώθηκε ο σεισμός. «Μας αιφνιδίασε, δεν ξέραμε τι να κάνουμε. Αρπαχτήκαμε ο ένας από τον άλλο και ακριβώς μπροστά μας οι τοίχοι άρχισαν να καταρρέουν. Είχαμε την εντύπωση ότι η γη θα άνοιγε στη μέση και θα μας κατάπινε».
Σε μικρή απόσταση, μια μπουλντόζα προσπαθούσε να απομακρύνει τα χαλάσματα από μια λεωφόρο. «Αυτό εκεί μόλις έπεσε», είπε ένας διασώστης, δείχνοντας ό,τι απέμεινε από ένα κτίριο.
Ο Άλι Μαζλούμ, που ζει στην Αντάκια εδώ και 12 χρόνια, αναζητά ακόμη το πτώμα της αδελφής του και της οικογένειάς της. Οι τουρκικές αρχές έχουν σταματήσει τις επιχειρήσεις διάσωσης εγκλωβισμένων σε όλες τις άλλες επαρχίες, εκτός από το Καχραμάνμαρας και το Χατάι, αφού οι ελπίδες να βρεθούν επιζώντες, 14 ημέρες μετά τον σεισμό, έχουν εξανεμιστεί.
Από την 1η έως τις 3 Απριλίου 2023 το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) παρουσιάζει το πρώτο φεστιβάλ WOW – Women of the World στην Ελλάδα. Το φεστιβάλ πραγματοποιείται σε συνεργασία με το WOW Foundation, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, τη μεγαλύτερη διοργάνωση στον κόσμο αφιερωμένη σε γυναίκες, κορίτσια και non-binary άτομα. Το WOW Foundation ιδρύθηκε το 2010 από την Jude Kelly όταν πραγματοποιήθηκε το πρώτο WOW Festival στο Southbank Centre στο Λονδίνο. Μέχρι σήμερα, το WOW Foundation έχει διοργανώσει φεστιβάλ και εκδηλώσεις σε περισσότερες από 30 πόλεις σε έξι ηπείρους, προσελκύοντας 5 εκατομμύρια ανθρώπους.
Το WOW Aθήνα, το οποίο στην Ελλάδα παρουσιάζεται σε συνεργασία με το British Council και με την υποστήριξη της Βρετανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, περιλαμβάνει ομιλίες με καλεσμένες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, συζητήσεις, εκθέσεις, εργαστήρια, mentoring sessions, εκπαιδευτικά προγράμματα, συναυλίες και πολλά άλλα, σε μία μεγάλη διοργάνωση με σκοπό να ενδυναμώσει τις γυναίκες και τις θηλυκότητες προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα εμπόδια και τις ανισότητες που συναντούν καθημερινά και να γιορτάσει τις νίκες που έχουν σημειωθεί μέχρι σήμερα καθώς και τα πρόσωπα και τις ιστορίες που εμπνέουν. Πολυσυλλεκτικό και διαθεματικό, το φεστιβάλ εστιάζει στην ελληνική πραγματικότητα σήμερα, αλλά, ταυτόχρονα, στρέφει το βλέμμα και στα κοινά ζητήματα και τις προκλήσεις που απασχολούν όλη την υφήλιο.
Η Έλλη Ανδριοπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΚΠΙΣΝ, δηλώνει σχετικά: «Τα τελευταία χρόνια και χάρη στην έντονη κινητοποίηση των πιο πρόσφατων φεμινιστικών κινημάτων στη Ελλάδα και διεθνώς, τα ζητήματα έμφυλων ανισοτήτων απασχολούν ολοένα και περισσότερο τη δημόσια σφαίρα. Επιπλέον, η επικαιρότητα, τόσο η εγχώρια όσο και η παγκόσμια, δυστυχώς συνεχίζει να μας τροφοδοτεί με γεγονότα που σοκάρουν, προβληματίζουν και υπογραμμίζουν την ανάγκη για επίσπευση της κατάκτησης της ισότητας με ευθύνη και συμβολή όλων μας. Στόχος μας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είναι να δίνουμε τον χώρο και τις αφορμές για τον διάλογο που μπορεί να μας φέρει πιο κοντά σε μία δίκαιη κοινωνία, μία κοινωνία στην οποία συμμετέχουμε ισότιμα και απολαμβάνουμε ίσες ευκαιρίες. Οι έμφυλες ανισότητες σε όλο το φάσμα της ατομικής αλλά και συλλογικής μας εμπειρίας είναι κάτι που μας απασχολεί ως ΚΠΙΣΝ τόσο σε θεσμικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Επομένως, η διοργάνωση ενός ετήσιου φεστιβάλ με σκοπό να προσφέρουμε μία πλατφόρμα ευαισθητοποίησης, ιδεών και διαλόγου γύρω από αυτά τα ζητήματα, συνδυάζοντας συζητήσεις με μουσική, εικαστικά και συμμετοχικές δράσεις, ήταν κάτι το οποίο σχεδιάζαμε εδώ και κάποιο διάστημα και τώρα ήρθε η ώρα να υλοποιηθεί μέσα από τη συνεργασία μας με το WOW Foundation.»
Η Jude Kelly, Διευθύνουσα Σύμβουλος και ιδρύτρια του WOW Foundation σημειώνει: «Τα φεστιβάλ WOW δημιουργήθηκαν για να φέρουν κοντά τους ανθρώπους με σκοπό να γιορτάσουν τις γυναίκες, τα κορίτσια και τα non-binary άτομα και να εξερευνήσουν την κατάσταση της ισότητας των φύλων στον σημερινό κόσμο. Το Ίδρυμα WOW είναι ενθουσιασμένο που συνεργάζεται με την ομάδα του ΚΠΙΣΝ για να φέρει για πρώτη φορά αυτή τη συναρπαστική εμπειρία στην Ελλάδα, με ένα πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί τόσο για να προκαλέσει όσο και για να ψυχαγωγήσει. Η τρέχουσα συνθήκη για την ισότητα των φύλων σε όλο τον κόσμο είναι συχνά ανησυχητική. Ανυπομονούμε, λοιπόν, να βρεθούμε μαζί στο πρώτο WOW στην Αθήνα για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα ζητήματα και, παράλληλα, να γιορτάσουμε τα σημαντικά βήματα που γίνονται στην Ελλάδα αλλά και σε όλο τον κόσμο».
Jude Kelly (WOW 2020 Southbank centre, Photo by Ellie Kurttz)
Highlights του προγράμματος
The Guerrilla Girls, Artist Talk (Δευτέρα 3 Απριλίου στις 18.30, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος): Οι Guerrilla Girls αποτελούνται από ανώνυμες καλλιτέχνιδες-ακτιβίστριες, οι οποίες χρησιμοποιούν συνταρακτικούς τίτλους, σκανδαλώδες οπτικό υλικό και συγκλονιστικά στατιστικά στοιχεία για να αναδείξουν τις διακρίσεις λόγω φύλου ή καταγωγής, και τη διαφθορά στην τέχνη, τον κινηματογράφο, την πολιτική και την ποπ κουλτούρα. Πιστεύουν σε έναν διαθεματικό φεμινισμό που αγωνίζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ανθρώπων. Υπονομεύουν την ιδέα ενός κυρίαρχου αφηγήματος αποκαλύπτοντας το υποδόριο, το υπόρρητο, το παραγνωρισμένο και το κατάφωρα άδικο.
GuerrillaGirls
The Guerrilla Girls, Έκθεση «The Art of Behaving Badly» (27 Μαρτίου-20 Απριλίου, Αίθριο 4ου ορόφου, Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος): Στην έκθεση παρουσιάζονται αφίσες, βίντεο και άλλες μορφές τέχνης των Guerrilla Girls, που έχουν ως στόχο την ευαισθητοποίηση του κοινού πάνω σε θέματα διακρίσεων στις εικαστικές τέχνες.
Συναυλία της βραβευμένης Βρετανίδας συνθέτριας και σαξοφωνίστριας Nubya Garcia (Δευτέρα 3 Απριλίου στις 20.30, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος): Η Garcia με τη μουσική της αλλάζει το τοπίο της βρετανικής jazz- μίας σκηνής παραδοσιακά ανδροκρατούμενης. Μελέτησε μουσική πλάι σε θρύλους της jazz όπως η Nikki Yeoh και ο Gary Crosby και σπούδασε σε κορυφαίες σχολές, συμπεριλαμβανομένων της Royal Academy of Music και του Berklee. Με το πρώτο της άλμπουμ με τίτλο SOURCE (2020), η Garcia κέρδισε όχι μόνο τους απανταχού μουσικοκριτικούς, αλλά και διαδοχικά βραβεία και διακρίσεις, καθώς και μία υποψηφιότητα για Mercury Prize.
Nubya Garcia (photo by Gregory Rubinstein)
Σκηνική ανάγνωση του θεατρικού έργου Maryland της Lucy Kirkwood σε μετάφραση Αλεξάνδρας Κ. και σκηνοθεσία Κατερίνας Γιαννοπούλου (Σάββατο 1 Απριλίου στις 21.00, Φάρος). Το Maryland πρωτοπαρουσιάστηκε στο Royal Court Theatre και, στη συνέχεια, στο WOW London 2022 και αποτελεί μια κραυγή για συστράτευση ενάντια στην κανονικοποίηση των φρικαλεοτήτων που διαπράττονται σε βάρος των γυναικών.
«Σελίδες για επαναστάτριες: Μία συζήτηση για τις ιστορίες που αλλάζουν τον κόσμο» (Κυριακή 2 Απριλίου στις 11.00, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος): Που έχουν πάει όλες οι σημαντικές γυναίκες της Ιστορίας; Υπήρξαν ποτέ; Γιατί χρειάστηκαν τόσα βιβλία με σημαντικές γυναίκες ώστε να μάθουμε τις ιστορίες τους; Και από πού ξεκίνησαν όλα; Η Elena Favilli, Ιταλίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας της σειράς βιβλίων «Ιστορίες της καληνύχτας για επαναστάτριες» («Goodnight Stories for Rebel Girls») συνομιλεί με τη Στέλλα Κάσδαγλη, συγγραφέα του βιβλίου «30 γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο», για τα γυναικεία πρότυπα, την ενδυνάμωση των κοριτσιών, την έμφυλη ισότητα και το πώς τα βιβλία μπορούν στ’ αλήθεια να αλλάξουν τον κόσμο μας.
Elena Favilli
Έκθεση φωτογραφίας της Dana Kyndrová σε συνεργασία με το Athens Photo World και το Τσέχικο Κέντρο Αθήνας (1 Απριλίου-31 Μαΐου, Περίμετρος Πάρκου Σταύρος Νιάρχος): Μέσα από μια σειρά 48 φωτογραφιών, η έκθεση με τίτλο «Γυναίκα» της Τσέχας φωτογράφου Dana Kyndrová παρουσιάζει ρεαλιστικά και ενίοτε με χιούμορ και ένα νοερό κλείσιμο του ματιού, στιγμές μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται ο ρόλος της γυναίκας, άλλοτε κυρίαρχος και άλλοτε σκιώδης, αλλά ακόμη απαραίτητος. Οι φωτογραφίες καλύπτουν μια μεγάλη χρονική περίοδο από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 μέχρι και τις αρχές του 2000 και δεν κάνουν καμία διάκριση ηλικίας, χώρας, θρησκείας, επαγγέλματος ή άλλων χαρακτηριστικών.
Φωτογραφία της Dana Kyndrová από την έκθεση με τίτλο Γυναίκα
Ομιλίες και πάνελσυζήτησης: Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, θα αναδειχθούν καίρια ζητήματα σε μία σειρά από πάνελ που θα φιλοξενήσουν διακεκριμένες ομιλήτριες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Ενδεικτικά αναφέρουμε τις ακόλουθες θεματικές:
Δικαιοσύνη VS Δικαίωση: Η σεξουαλική βία μέσα και έξω από τις δικαστικές αίθουσες, σε συνεργασία με τo Κέντρο για τα Έμφυλα Δικαιώματα και την Ισότητα ΔΙΟΤΙΜΑ.
Πρότυπα και στερεότυπα για τη γυναικεία εμφάνιση – Body Positivity
Σεξιστικός λόγος και έμφυλα στερεότυπα στη δημόσια σφαίρα
Η σεξουαλική ζωή της γυναίκας (σεξουαλική εκπαίδευση, σεξουαλική υγεία, γυναικεία επιθυμία, οργασμικό κενό)
Έμφυλα στερεότυπα στον αθλητισμό
Αόρατη εργασία και θηλυκοποίηση της φροντίδας
Έμφυλα στερεότυπα και σεξισμός στη μουσική βιομηχανία
Η γυναίκα μέσα από το έργο Ελληνίδων δημιουργών
Η Μητρότητα και η αυτοδιάθεση στην αναπαραγωγή
Γυναικεία επιχειρηματικότητα
Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός ως μέσο γυναικείας ενδυνάμωσης
Γυναίκες σε θέσεις εξουσίας και λήψης αποφάσεων
Μια μοναδική εμπειρία για τις συμμετέχουσες θα είναι και τα WOW Speed Mentoring sessions (συνεδρίες γρήγορης καθοδήγησης) στα οποία μπορούν να συναντηθούν γυναίκες και non-binary άτομα διαφορετικής κοινωνικής προέλευσης και ηλικίας, σε όλα τα στάδια της καριέρας τους, με στόχο να εμπνεύσουν και να υποστηρίξουν η μία την άλλη. Οι μέντορες προέρχονται από όλους τους επαγγελματικούς χώρους και είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν την τεχνογνωσία τους για να βοηθήσουν άλλες γυναίκες να ξεπεράσουν τις προκλήσεις τους.
Επιπλέον, στην Αγορά του ΚΠΙΣΝ θα βρίσκεται η «καρδιά» του φεστιβάλ, το WOW Marketplace. Επιμελημένο από την ομάδα του WOW και με ελεύθερη πρόσβαση, θα παρουσιάσει επιχειρήσεις και φιλανθρωπικές και ακτιβιστικές οργανώσεις οι οποίες έχουν ιδρυθεί και διοικούνται από γυναίκες ή non-binary άτομα και θα πωλούν τα προϊόντα τους ή/και θα δίνουν πληροφορίες για σημαντικά θέματα.
Παράλληλα, καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου και σε όλους τους χώρους του ΚΠΙΣΝ, θα πραγματοποιηθεί μία σειρά από δωρεάν εργαστήρια, δράσεις και happenings με ποικίλη θεματική για όλες τις ηλικίες.
Τέλος, το πρωινό της Δευτέρας 3 Απριλίου θα αφιερωθεί στους μαθητές και μαθήτριες σχολείων. Θα πραγματοποιηθεί ανοιχτό κάλεσμα σε μαθητές/τριες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης για να παρακολουθήσουν πάνελ με θέμα τη συναίνεση και να συζητήσουν με τους/τις ομιλητές/τριες. Πριν την επίσκεψη τους, όσοι μαθητές/τριες το επιθυμούν μπορούν να ετοιμάσουν ένα φανζίν με θέμα την έμφυλη ανισότητα και να το παρουσιάσουν στην τάξη τους με εργαλεία που θα βρουν στην εκπαιδευτική διαδικτυακή πλατφόρμα του ΚΠΙΣΝ SNFCC Class.
WOW Festival Pass 2023 (και για τις τρεις ημέρες): Επιλογή τιμής (Choose-What-You-Pay). Με την επιλογή τιμής (Choose-What-You-Pay), αποφασίζετε εσείς την κατάλληλη τιμή του Festival Pass σας. Η προτεινόμενη τιμή είναι 30€, ενώ η ελάχιστη τιμή είναι 5€.
Στο Festival Pass δεν περιλαμβάνονται οι εκδηλώσεις:
Ομιλία των Guerilla Girls: 15€, 10€ (μειωμένο)
Συναυλία της Nubya Garcia: 20€, 15€, 10€ (μειωμένο)
Maryland: 12€, 8€ (μειωμένο)
«Σελίδες για επαναστάτριες: Μία συζήτηση για τις ιστορίες που αλλάζουν τον κόσμο»: 15€, 10€ (μειωμένο)
Οι «Πρωινοί Σελιδοδείκτες» είναι μια δράση που λαμβάνει χώρα στο «σχεδία home» για παιδιά 5-10 ετών και συνδυάζει τη φιλαναγνωσία με τη δημιουργική απασχόληση και ένα λαχταριστό σνακ με σοκολατένιες αυγοφέτες από βιολογικά αυγά και χυμό πορτοκάλι.
Επειδή όλους μας μάς καταδιώκει κάποιο «θηρίο», μήπως να το γνωρίσουμε καλύτερα με το βιβλίο «Ουπς! Ένας λύκος!» την Κυριακή 5 Μαρτίου; Αν το αγγίξουμε προσεκτικά, ίσως να μην ξυπνήσει, αλλά να πέσει σε λήθαργο και να πάψει να μας φοβίζει τόσο!
Ημερομηνία: Κυριακή 5 Μαρτίου, 11:00.
Τοποθεσία: «Σχεδία home» (Κολοκοτρώνη 56 & Νικίου 2, Αθήνα).
Κόστος συμμετοχής: 12€ (περιλαμβάνει τη δράση και το δεκατιανό). Απαραίτητη η κράτηση: 2130231220 |Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Η κορυφαία ταινία του Αλεξάντρ Ντοβζένκο «Η Γη» (Zemlya), που στην Παγκόσμια Έκθεση Βρυξελλών το 1958 ψηφίστηκε από 117 ιστορικούς του κινηματογράφου ως μία από τις 12 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, το Διεθνές Συμπόσιο Κινηματογράφου την χαρακτήρισε ως μία από τις 10 κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών, ενώ το 1995 κατέλαβε την 88η θέση ανάμεσα στις 100 καλύτερες ταινίες του αιώνα στο Δημοψήφισμα του Αιώνα του περιοδικού Time Out, θα προβληθεί με συνοδεία ζωντανής μουσικής από τρεις εξαιρετικούς μουσικούς, την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου 2023 στο STUDIO.
Πώς να περιγράψει κανείς μέσα από τη μουσική το μεγαλείο της φύσης, την ανθρώπινη δύναμη; Στην πρωτότυπη μουσική του Γιάννη Σφυρή για την ταινία “Earth’’ (1930) το βιολοντσέλο γίνεται ο ήχος της χαράς, του λυγμού, του πόνου, της προσμονής. Το πιάνο και το synthesizer παρατηρούν τη φύση και την καρποφόρα ύπαιθρο. Το παραδοσιακό τραγούδι ενώνει το παρελθόν με το ελπιδοφόρο μέλλον. Η γη θα συνεχίσει να ανθίζει. (θα ακουστούν ζωντανά η mezzo soprano Ιωάννα Βρακατσέλη και η χορωδία «Ambitus» Λεοντείου Σχολής Νέας Σμύρνης, μαέστρος Κατερίνα Βασιλικού).
Η πρεμιέρα της ταινίας έγινε την άνοιξη του 1930 στο Χαρκίβ της ΣΣΔ Ουκρανίας, στη διάρκεια μιας τελετής προς τιμή του Ντοβζένκο. Γνώρισε άμεση επιτυχία. Εκείνος που δεν πρόλαβε να γράψει τίποτα ήταν ο Μαγιακόφσκι, που αυτοκτόνησε μια εβδομάδα μετά την προβολή της.
Το πολιτικο-οικονομικό πλαίσιο της ταινίας: Όταν αποφασίστηκε η σταδιακή συνένωση των μικρών αγροτικών καλλιεργειών, για να γλυτώσουν οι φτωχοί αγρότες από την εκμετάλλευση και τους εκβιασμούς των κουλάκων, που κατείχαν εκτάσεις γης με τσαρικές αποφάσεις, εκείνοι αντέδρασαν με λύσσα: χαλούσαν τις μηχανές, πυρπολούσαν την περιουσία του κολχόζ, σκότωναν ζώα, εμπόδιζαν τη συγκομιδή των σιτηρών. Ιδιαίτερα έντονη ήταν η αντίδραση στην Ουκρανία, αφενός γιατί η γη της είναι πλούσια και επομένως οι κουλάκοι ζημιώνονταν σημαντικά, αφετέρου γιατί, ιδίως στις περιοχές που συνόρευαν με την Πολωνία, οι αντεπαναστατικές δυνάμεις είχαν ερείσματα από την εποχή του εμφυλίου. Το Μάιο του 1930 καταγράφηκαν στην Ουκρανία 2.945 ένοπλες επιθέσεις, ενώ δολοφονήθηκαν πάνω από χίλιοι άνθρωποι, επαρχιακά στελέχη και κολχόζνικοι αγρότες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο γυρίστηκε η “Γη”, που είναι η τελευταία βωβή ταινία του Ντοβζένκο και πιο βατή, αφηγηματικά, της “Τριλογίας του Πολέμου”. Ο Ντοβζένκο έγραψε το αρχικό σενάριο το 1929, ανταποκρινόμενος στις θεμελιακές αλλαγές που γίνονταν εκείνη την περίοδο, την οποία περιέγραψε ως “μια περίοδο όχι μόνο οικονομικής μεταμόρφωσης, αλλά επίσης και πνευματικής μεταμόρφωσης ολόκληρου του λαού”. Ο χαρακτήρας του παππού που πεθαίνει στην αρχή βασίζεται στον πραγματικό παππού του, τον Συμεών Ταράσοβιτς Ντοβζένκο, ενώ η δολοφονία του Βασίλι σε μια ανάλογη ενός σοβιετικού αντιπροσώπου που έγινε στο χωριό του.
«…Σε όλες μου τις ταινίες υπάρχει αποχωρισμός. Οι ήρωές μου λένε αντίο καθώς ξεκινούν για κάπου μακριά, για μια διαφορετική ζωή, άγνωστη αλλά δελεαστική. Για να μη σπάσει η καρδιά τους λένε αντίο βιαστικά και αδιάφορα, χωρίς να κοιτάξουν πίσω. Εκείνοι που μένουν πίσω κλαίνε. Αυτή ήταν η μητέρα μου. Γεννημένη για να τραγουδάει, πέρασε όλη της ζωή κλαίγοντας και αποχαιρετώντας. Τα ζητήματα της ζωής και του θανάτου επηρέασαν τόσο ζωηρά τη φαντασία μου, όταν ήμουν ακόμη παιδί, ώστε άφησαν το αποτύπωμά τους σε όλη τη δουλειά μου. Έτσι, η εικόνα της μητέρας επισκίαζε τους λιγοστούς άλλους γυναικείους χαρακτήρες στις ταινίες μου. Ο παππούς στη “Γη” είναι ο πραγματικός παππούς μου, ο αείμνηστος Σίμεν Ταράσοβιτς Ντοβζένκο, ένας καλοσυνάτος, τίμιος και ευγενικός έμπορος αλατιού. Όλοι οι παππούδες στις ταινίες μου δημιουργήθηκαν με αγάπη, με πρότυπη εκείνον, με όλη τη ζεστασιά των παιδικών μου αναμνήσεων… Πάντοτε πίστευα πως δεν μπορεί κάποιος να είναι καλλιτέχνης, χωρίς να αγαπά παθιασμένα τη φύση. Αυτό ισχύει και για άλλα επαγγέλματα, ιδιαίτερα σήμερα που πρέπει να ξαναχτίσουμε σχεδόν τα πάντα, ανάμεσά τους και όλες τις πόλεις, όπου για πρώτη φορά οι επιστήμες, και ιδιαίτερα η μηχανική και η αρχιτεκτονική, έχουν την ευκαιρία να υπάρξουν σε αρμονική ένωση με τη φύση, προς όφελος της ανθρωπότητας…»
-Από την “Αυτοβιογραφία” του Αλεξάντρ Ντοβζένκο
Σύνοψη της ταινίας
Σε μια στέπα της Ουκρανίας, ανάμεσα στην οικογένειά του, ο παππούς Συμεών ζει ειρηνικά τις τελευταίες στιγμές του, κάνοντας αστεία με ένα παλιό του φίλο. Τρώει ένα αχλάδι, δίπλα σε ένα μωρό και μετά ξαπλώνει γαλήνια στη γη και πεθαίνει, ανάμεσα σε μήλα που πέφτουν από τα δέντρα. Οι κουλάκοι της περιοχής, ο Αρκίπ Μπιλόκιν και η οικογένειά του, θρηνούν για την κολεκτιβοποίηση που έρχεται. Ένα από τα μέλη της οικογένειας απειλεί να σκοτώσει το άλογό του, παρά να το δώσει στην κολεκτίβα. Οι γυναίκες ουρλιάζουν, ενώ ο Αρκίπ Μπιλόκιν διαβάζει τι γράφει η εφημερίδα για τους κουλάκους. Ο εγγονός του Συμεών, ο Βασίλι, και η τοπική οργάνωση της Κομσομόλ οργανώνουν μια συνάντηση σπίτι του για να συζητήσουν για την κολεκτιβοποίηση. Ο πατέρας του Βασίλι,ο Οπανάς, αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις νέες μεθόδους. Ο Βασίλι φέρνει με συνοδεία στο χωριό το πρώτο τρακτέρ. Το νερό του τρακτέρ εξατμίζεται και οι άντρες εφευρίσκουν ένα τρόπο να το αντικαταστήσουν: ουρούν μέσα στο ψυγείο! Οι χωρικοί οργώνουν, σπέρνουν και θερίζουν με τη βοήθεια του Βασίλι που οδηγεί το τρακτέρ. Οι γυναίκες δένουν δεμάτια και οι άντρες λιχνίζουν. Η σκηνή αυτή περιγράφει, με μοντάζ, όλη τη διαδικασία παραγωγής στην κολεκτίβα, από το φύτεμα του σπόρου μέχρι το ψήσιμο του ψωμιού. Έπειτα από τη σκληρή δουλειά της μέρας, οι νεαροί αγρότες συναντούν τις αγαπημένες τους. Μέσα σε μια παράξενη νυχτερινή ομίχλη, η Νατάσα, το κορίτσι του Βασίλι, βρίσκει καταφύγιο στην αγκαλιά του αγαπημένου της. Επιστρέφοντας στο σπίτι του, κάτω από το ολόγιομο φεγγάρι, ο Βασίλι χορεύει ένα λαϊκό χορό, το χοπάκ. Όμως, φτάνοντας σε ένα σταυροδρόμι, πέφτει σε δολοφονική ενέδρα.Ο πατέρας του αρνείται θρησκευτική τελετή για την κηδεία του γιου του. Οι χωρικοί θάβουν το Βασίλι τραγουδώντας “νέα τραγούδια”, αφού ο νέος δολοφονήθηκε παλεύοντας για μια “νέα ζωή”. Με ένα πολύπλοκο μοντάζ, στη σκηνή της κηδείας παρεμβάλλονται η μητέρα του Βασίλι, που φέρνει στον κόσμο ένα μωρό, ο Κόμα Μπιλόκιν που τρελαίνεται και ομολογεί ότι αυτός σκότωσε το Βασίλι, η Νατάσα, που θρηνεί γυμνή το θάνατο του αγαπημένου της, ο παπάς του χωριού που παρακαλεί το θεό του να τιμωρήσει τους “άπιστους” αγρότες. Η ταινία τελειώνει με μια ομιλία που σηματοδοτεί τη μετάβαση σε μια νέα εποχή και, κλείνοντας ένα κύκλο, με εικόνες από τη φύση και τη γονιμότητα της γης.
Ο Αλεξάντρ Ντοβζένκο θεωρείται ένας από τους τρεις κορυφαίους σκηνοθέτες του κλασικού σοβιετικού κινηματογράφου, μαζί με τον Σεργκέι Αϊζενστάιν και τον Βσεβολόντ Πουντόβκιν. Γεννήθηκε στις 11 Νοεμβρίου 1894, στο χωριουδάκι Βιουνίσε και ήταν αρχικά το έβδομο από δεκατρία παιδιά μιας φτωχής αγροτικής οικογένειας. Όμως τα μεγαλύτερα αδέλφια του πέθαναν και ο παππούς του θέλησε αυτός τουλάχιστον να μορφωθεί. Έτσι έγινε δάσκαλος και δίδαξε μερικά χρόνια. Ως ανήσυχο πνεύμα, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη διδασκαλία και συνέχισε τις σπουδές του στις φυσικές πρώτα και μετά στις εμπορικές επιστήμες. Τα χρόνια 1917-19 πολέμησε ως στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού και στη συνέχεια έγινε γραμματέας του Κόμματος στην περιοχή του Κιέβου.
Φανατικός κομμουνιστής και προσωπικός φίλος του Στάλιν, ο Ντοβζένκο μπήκε στο διπλωματικό σώμα και υπηρέτησε για μερικά χρόνια στην Πολωνία και στη Γερμανία. Εκεί σπούδασε ζωγραφική δίπλα στον Τζορτζ Γκρος και τον Έριχ Χέκελ και στη συνέχεια δούλεψε ως σκιτσογράφος σε εφημερίδες, ενώ παράλληλα άρχισε να δοκιμάζει τις δυνάμεις του στην πεζογραφία.
Με τον κινηματογράφο ήρθε πρώτη φορά σε επαφή το 1925, ενώ βρισκόταν στην Οδησσό, και έκτοτε του αφιερώθηκε ολοκληρωτικά. Στην αρχή ασχολήθηκε με την κωμωδία, είδος αγαπητό στους σοβιετικούς. Από τις πρώτες του ταινίες ξεχωρίζει η ταινία “Βάσια ο Μεταρρυθμιστής”, σε δικό του σενάριο. Η ταινία που τον καθιέρωσε ήταν η “Σβενιγκόρα” (1928), που αποτέλεσε στη συνέχεια το πρώτο μέρος της λεγόμενης “Τριλογίας του Πολέμου”, μαζί με τις ταινίες “Άρσεναλ-Οπλοστάσιο” (1928-29) και τη”Γη” (1930).
Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, υπηρέτησε ως πολεμικός ανταποκριτής στον Κόκκινο Στρατό.
Ο Ντοβζένκο δούλεψε πολλά χρόνια στα Μοσφίλμ Στούντιος , στη Μόσχα, κυρίως ως παραγωγός και σεναριογράφος. Στη διάρκεια της καριέρας του, που κράτησε πάνω από είκοσι χρόνια, σκηνοθέτησε προσωπικά μόνο 7 ταινίες. Τιμήθηκε δύο φορές με το Βραβείο Στάλιν, για τις ταινίες “Χσορς” (1941) και “Μιτσούριν” (1949).
Τα τελευταία του χρόνια είχε στραφεί περισσότερο στη συγγραφή μυθιστορημάτων.
Πέθανε από καρδιακή ανακοπή στις 25 Νοεμβρίου 1956, στο εξοχικό του, στο Περεντελκίνο.
Ο Ντοβζένκο θεωρείται ο κατεξοχήν σκηνοθέτης που στη δεκαετία του ’30 έκανε διεθνώς γνωστό το σοβιετικό κινηματογράφο. Παρότι καθαρά πολιτικές, οι ταινίες του είναι γεμάτες συναίσθημα και συμβολισμούς, που συχνά κυριαρχούν στη γραμμική σεναριακή αφήγηση. Επηρέασε πολλούς σοβιετικούς σκηνοθέτες και υπήρξε μέντορας των νεαρών τότε Λαρίσα Σεπίτκο και Σεργκέι Παρατζάνοφ. Μετά το θάνατό του δόθηκε το όνομά του στα κινηματογραφικά στούντιο του Κιέβου. Η γυναίκα του, Γιούλια Σόλντσεβα, συνέχισε κατά κάποιο τρόπο το έργο του, παράγοντας δικές της ταινίες και ολοκληρώνοντας σχέδια που εκείνος δεν είχε σε εξέλιξη.
Στη λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας που αποκόμισε προς στιγμή όταν είδε τους αστυνομικούς της ομάδας ΔΙΑΣ λίγο πριν απ' τη δολοφονία του φίλου του Παύλου Φύσσα, αλλά και στο ψυχολογικό τραύμα που του άφησε το γεγονός αναφέρθηκε σήμερα στο Εφετείο ο Ν. Χατζηευστρατίου.
Καταθέτοντας ο μάρτυρας, όπως και πρωτόδικα, μίλησε για οργανωμένη επίθεση απ' τους χρυσαυγίτες, απ' τους οποίους τόνισε πως δέχθηκε εκφοβισμό.
«Κάποιοι στο βάθος μας κοιτούσαν περίεργα, συζητούσαμε για αυτό, έκανε μπαμ ότι ήταν χρυσαυγίτες. Το συζητούσαμε χαμηλόφωνα» είπε για την ώρα που βρισκόταν με την παρέα του στην καφετέρια «Κοράλλι».
Στη συνέχεια ο μάρτυρας, είπε ότι όταν βγήκαν από την καφετέρια για να φύγουν «κάποια άτομα κοντά στα αυτοκίνητά μας είχαν ανοίξει το πορτ παγκάζ και ο ένας φορούσε γάντια, ο άλλος είχε το χέρι μέσα να βγάλει κάτι. Εκείνη τη στιγμή εμφανίστηκε ένας με ένα μηχανάκι που μας είπε ότι τον ειδοποίησε το μαγαζί να κάνει τον μεσάζοντα, από το πουθενά.
Υπήρχε μια απόσταση έως 3 μέτρα μεταξύ μας. Υπήρξε επικοινωνία με αυτόν τον άνθρωπο, πήγαινε κι ερχόταν από αυτούς σε εμάς. Κάποια στιγμή ήρθε και είπε ότι έχει μιλήσει (σ.σ. με τους χρυσαυγίτες) και ότι μπορούμε να πάμε να πάρουμε το αμάξι. Δε θέλαμε εμείς να μεσολαβήσει κάποιος για εμάς κι αυτό φάνηκε κάπως».
Εισαγγελέας: Θεωρείτε ότι ο Χατζησταμάτης (σ.σ. ο μεσολαβητής) ήθελε να σας καθυστερήσει για να έρθει ο Ρουπακιάς;
Μάρτυρας: Θα μπορούσε να έχει γίνει όλο αυτό και χωρίς αυτόν. Δε θα μας έψαχναν πιο πάνω αν δε μας έβρισκαν εκεί; Αφού για εμάς ήρθαν.
Εισαγγελέας: Του αποδίδετε κακές προθέσεις;
Μάρτυρες: Όχι, δε νομίζω να είχε κακές προθέσεις.
Μιλώντας για την έλευση του Γ. Ρουπακιά στο σημείο, ο μάρτυρας είπε πως μέσα στο αυτοκίνητο ήταν ένας άνδρας και μία γυναίκα. «Εκείνη τη στιγμή πέρασαν κι άλλα μηχανάκια, και σταμάτησαν γυρίζοντας όλοι προς τα εμάς. Εκεί κατάλαβα ότι είχαν έρθει για μας. Τότε κατάλαβα το ''ελάτε'' που άκουσα από το άτομο που ήταν στα τηλέφωνα έξω από το Κοράλλι».
Η σύγχυση ήταν εμφανής όταν του επιδείχτηκε φωτογραφία στην οποία απεικονιζόταν «Συγγνώμη, επειδή είδα τον Ρουπακιά, θέλω μια στιγμή να πάρω ανάσα. Συγγνώμη αλλά, ο Παύλος μού λείπει πάρα πολύ», είπε απευθυνόμενος στην πρόεδρο του δικαστηρίου.
«Φύγαμε προς την Τσαλδάρη, αυτοί άρχισαν να βγαίνουν σαν τσούρμο από το στενό, οι ΔΙΑΣ περνούσαν. Τη στιγμή που το μπουλούκι βγαίνει από το στενό, τότε μια μηχανή των ΔΙΑΣ σταματάει ανάμεσά μας. Αυτό τότε ήταν πολύ ανακουφιστικό. Κοίταξα το πρόσωπο του αστυνομικού και είδα στα μάτια του απόγνωση. Άρχισαν να ακούγονται υβριστικά σχόλια, προς εμάς με επιθετική διάθεση όπως ''που πάτε ρε κότες, γυρίστε πίσω'', ''θα σας γαμήσουμε, είστε νεκροί''». είπε και πρόσθεσε ότι όταν ο Π. Φύσσας φώναξε «τρέχουμε» άρχισε να τρέχει «έστριψα σε ένα στενό και γύρισα να δω αν με κυνηγούσε κάποιος και τότε είδα κόσμο ριγμένο πάνω στον Παύλο. Μπήκα σε μια αυλή, άρχισε και δεύτερη αναμπουμπούλα γιατί τα μηχανάκια περνούσαν στα στενά και μας έψαχναν. Είχαμε πάρει την αστυνομία, δε μας έβρισκε το περιπολικό, όταν μας βρήκαν μας συνέλαβαν, μας πήγαν στο τμήμα, μας έγδυσαν μας έψαξαν, μας έβαλαν στο κρατητήριο με τον Ρουπακιά, που ήταν σα να μην είχε συμβεί τίποτα. Δε θυμάμαι πώς μάθαμε τον θάνατο του Παύλου. Έξω από το κρατητήριο υπήρχαν άνθρωποι, ή το είπε αστυνομικός έξω από την πόρτα ή το ακούσαμε από το παράθυρο. Ο Ρουπακιάς τότε ζήτησε να απομακρυνθεί από το κρατητήριο κι εγώ έπαθα νευρική κρίση και οδηγήθηκα στο νοσοκομείο και μετά με πήγαν στη ΓΑΔΑ να καταθέσω».
Πολιτική Αγωγή: Μετά το περιστατικό έχετε δεχθεί απειλές ή εκφοβισμό από τη Χρυσή Αυγή;
Μάρτυρας: Μετά την καταστροφή στο Μάτι, μαζεύαμε τρόφιμα και νερά για τους πυροσβέστες. Περίπου 20 άτομα βγήκαν από ένα λεωφορείο, μαυροντυμένα και κάποιοι και με παραλλαγές, γύρισαν και μας χαιρέτησαν ναζιστικά. Μας έβρισαν, και μαζεύτηκαν όλοι μαζί μπουλούκι και πήγαν προς τα γραφεία της Χρυσής Αυγής. Αυτό είναι ένα, από τα πιο εκφοβιστικά που έχω ζήσει.
Πολιτική Αγωγή: Υπεστήκατε μεγάλο σοκ. Καταθέσατε αμέσως μετά τη νοσηλεία; Σε τι κατάσταση ήσασταν;
Μάρτυρας: Ήταν όλα θολά. Με πήγαν από το αστυνομικό τμήμα στο νοσοκομείο.
Πολιτική Αγωγή: Πόσο κράτησε αυτή η ψυχολογική κατάσταση;
Μάρτυρας: Δέκα χρόνια. Ακόμα δεν μπορώ να μπω σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, σε κλειστούς χώρους. Στις συναυλίες κάθομαι έξω στην πόρτα, κρύβομαι στο καμαρίνι για να μην έχω επαφή με κόσμο. Δεν αντέχω, δεν μπορώ να βλέπω ελληνικές σημαίες σε τσαντάκια, δεν περνάω απέναντι στο πεζοδρόμιο αν ο άλλος έχει μεγαλύτερη σωματική διάπλαση από μένα. Σε αυτή τη χώρα που οι εθνικιστές νομίζουν ότι τους ανήκει, δεν αισθάνομαι ασφαλής.
Στο πλαίσιο της Εκπαιδευτικής Πλατφόρμας DRAMA LAB, το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας διοργανώνει κάθε χρόνο ένα εργαστήριο Pitching Lab και στη συνέχεια Pitching Forum, για την παροχή τεχνικών pitching σε σκηνοθέτες και παραγωγούς.
Νέοι κινηματογραφιστές, σεναριογράφοι και παραγωγοί από όλον τον κόσμο θα συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικά σεμινάρια και θα μάθουν πώς να παρουσιάζουν το έργο τους σε πιθανούς χρηματοδότες.
Επιπλέον, το εργαστήριο στοχεύει να παράσχει στους συμμετέχοντες τις βασικές γνώσεις και τα εργαλεία εργασίας που είναι ωφέλιμα για την ανάπτυξη μιας πρωτότυπης ιδέας σε ολοκληρωμένο σενάριο και περαιτέρω χρήσιμα για την υλοποίηση μιας ταινίας μικρού μήκους οποιουδήποτε είδους (μυθοπλασίας, ντοκιμαντέρ, animation κ.λπ.)
Στο τέλος του εργαστηρίου δίνεται η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να παρουσιάσουν τις ιδέες τους κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων του Pitching Forum, σε μια ομάδα ειδικών του χώρου, παραγωγών και διευθυντών φεστιβάλ (5΄ χρόνος για κάθε παρουσίαση).
Οι παρευρισκόμενοι στο Φόρουμ, στο τέλος κάθε παρουσίασης, μπορούν να θέσουν ερωτήσεις σε κάθε δημιουργό ξεχωριστά σχετικά με το έργο του (σύνολο ερωτήσεων- απαντήσεων 5΄ για κάθε σχέδιο).
Δίνεται επίσης η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να οργανώσουν ατομικές συναντήσεις με πιθανούς χρηματοδότες και ενδιαφερόμενους για το έργο τους.
Στο παρακάτω βίντεο θα δείτε τη Βαρβάρα Δούκα και τους εκπαιδευτές του Pitching Lab Τζωρτζίνα Κακουδάκη, Στάθη Παρασκευόπουλο και Jοhn Stephens να εξηγούν παραστατικά τι σημαίνει pitching μίας ιδέας για ταινία, ενώ δίνουν μια καλή γεύση της δουλειάς που γίνεται στο LAB του Φεστιβάλ Δράμας.
Καταθέσεις Σχεδίων
Κατάθεση των σχεδίων (αποκλειστικά στην Αγγλική γλώσσα) έως τη Δευτέρα 10 Απριλίου 2023 στο mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Φάκελος κατάθεσης
Απαιτούμενα:
Σύνοψη έως 200 λέξεις
Περιγραφή του σχεδίου έως 500 λέξεις (σε αυτήν πρέπει να περιλαμβάνεται logline έως 50 λέξεις)
Βιογραφικά της δημιουργικής ομάδας (σεναριογράφου, σκηνοθέτη, παραγωγού) έως 200 λέξεις έκαστο
Προαιρετικά:
Οπτικοακουστικό υλικό (φωτογραφίες, ένα μικρό teaser, μουσική, χρωματική παλέτα, υλικό τοποθεσίας γυρισμάτων, πιθανό casting και γενικότερα οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση της ιδέας της πρότασης)
Ολοκληρωμένο σενάριο δεν είναι απαραίτητο σε αυτό το στάδιο
Όλες οι πληροφορίες και τα απαιτούμενα πρέπει να περιλαμβάνονται σε ένα μόνο pdf που θα έχει τον τίτλο του σχεδίου.
Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση;
Το εργαστήριο είναι ανοιχτό σε όλους τους επίδοξους σκηνοθέτες, παραγωγούς ή/και σεναριογράφους από όλο τον κόσμο. Το εργαστήριο θα διεξαχθεί εξ ολοκλήρου στα αγγλικά.
Επιλογή
Μια επιλεγμένη επιτροπή που αποτελείται από μέλη της Εκπαιδευτικής Ομάδας του DISFF θα επιλέξει δέκα έργα.
Επιπρόσθετη προσοχή θα λάβουν διεθνή σχέδια που σχετίζονται με την Ελλάδα ως μέρος της ιδέας του σεναρίου τους ή προτίθενται να την επιλέξουν ως τοποθεσία των γυρισμάτων τους.
Τα επιλεγμένα σχέδια θα ανακοινωθούν έως τη Δευτέρα 8 Μαίου.
Πού και Πότε;
Το εργαστήριο περιλαμβάνει 3 διαδικτυακά μαθήματα (on line sessions) (υποχρεωτικά) κατά το διάστημα από 28 Aυγούστου έως 4 Σεπτεμβρίου, και τριήμερο εργαστήριο (in person) κατά τη διάρκεια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας, από 6-8 Σεπτεμβρίου.
Η παρουσία των συμμετεχόντων στο εργαστήριο και το φόρουμ τις τέσσερις τελευταίες ημέρες του Φεστιβάλ είναι υποχρεωτική.
Η συμμετοχή θα γίνει σύμφωνα με τα υγειονομικά πρωτόκολλα που ισχύουν την περίοδο του εργαστηρίου. Αυτά τα πρωτόκολλα θα κοινοποιηθούν στους συμμετέχοντες πριν από την έναρξη του εργαστηρίου.
Περισσότερες πληροφορίες για τις προηγούμενες διοργανώσεις του Pitching Lab, βραβεία, όπως και βιβλιαράκια με προκριθέντα σχέδια από προηγούμενα έτη μπορείτε να βρείτε εδώ.
